Ubiquiti AirFiber 60 XR (AF60-XR) Nedir?
Ubiquiti AirFiber 60 XR (AF60-XR), Ubiquiti’nin 60 GHz lisanssız frekans bandında (57 – 71 GHz, bölgesel düzenlemelere göre değişiklik gösterebilir) çalışan, aşırı uzun menzilli ve entegre antenli bir noktadan noktaya (Point-to-Point – PtP) kablosuz radyo ünitesidir. “XR” takısı, cihazın olağanüstü uzun mesafelerde (15+ km’ye kadar) dahi yüksek kapasite ve performans sergilemek üzere tasarlandığını belirtir.
AF60-XR, büyük bir entegre parabolik antene sahiptir (yaklaşık 779 x 664 x 383 mm boyutlarında ve montajıyla birlikte 13 kg ağırlığında), bu da ayrı bir anten seçme ve montaj etme ihtiyacını ortadan kaldırır. Cihazın ana hedefi, 60 GHz bandının sunduğu geniş ve temiz spektrumu kullanarak, 2.5+ Gbps gibi çok yüksek throughput hızlarına ulaşmak ve bu hızı daha uzun mesafelere taşımaktır.
Cihazın teknolojisi, Terragraph sertifikasıyla desteklenen 60 GHz bandında yüksek kararlılık ve düşük parazit vaat eder. Yüksek performanslı bir Quad-Core ARM Cortex A53 işlemciye (1.4 GHz) ve 1 GB DDR3L belleğe sahiptir. 10G SFP+ portu sayesinde fiber optik omurgalara doğrudan ve yüksek hızlı bağlantı imkanı sunarken, entegre GPS ve Bluetooth yönetim radyosu kurulum ve yönetimi kolaylaştırır. AF60-XR’ın en kritik özelliklerinden biri de, 60 GHz linkin şiddetli yağmur veya diğer olumsuz hava koşulları nedeniyle zayıflaması durumunda, bağlantının otomatik olarak 5 GHz yedekleme (backup) radyosu üzerinden devam etmesini sağlayarak kesintisizliği garanti etmesidir. Bu özellik, 60 GHz bandının en büyük zayıflığı olan yağmur zayıflamasını minimize eder.
Ne İşe Yarar?
AirFiber 60 XR, özellikle çok uzun mesafelerde (15+ km) dahi fiber optik kalitesinde yüksek bant genişliği ve güvenilirlik talep edilen, ancak fiber döşemenin ekonomik veya fiziksel olarak mümkün olmadığı senaryolar için tasarlanmıştır.
Başlıca kullanım alanları şunlardır:
- Şehirlerarası veya Çok Uzak Omurga Bağlantıları: Geniş coğrafi alanlara yayılmış ağlarda, şehirler, bölgeler veya uzak yerleşim yerleri arasında ultra yüksek hızlı internet omurgası oluşturma.
- İnternet Servis Sağlayıcıları (İSS) ve Telekomünikasyon Şirketleri: Özellikle geniş alan ağlarında, ana dağıtım noktaları arasında kritik ve yüksek kapasiteli backhaul bağlantıları sağlama.
- Büyük Kurumsal Ağlar: Çok büyük kampüsler, endüstriyel tesisler veya farklı şehirlerdeki ofisler arasında fiber performansına yakın, yüksek kapasiteli ve yedekli ağ köprüleri kurma.
- Kritik Veri ve Yayıncılık Uygulamaları: Yüksek çözünürlüklü canlı video akışlarını (4K, 8K) veya büyük medya dosyalarını ultra düşük gecikmeyle ve kesintisiz, uzun mesafelerde taşıma.
- Felaket Kurtarma ve Yüksek Erişilebilirlik: Mevcut kablolu altyapılara ultra yüksek hızlı ve yedekli kablosuz bağlantılar sunarak ağ sürekliliğini ve erişilebilirliğini maksimuma çıkarma.
- Geleceğe Yönelik Altyapı: Yüksek hızlı veri talebinin sürekli arttığı günümüz ve gelecekteki ağ ihtiyaçlarını karşılamak için güçlü bir altyapı sunma.
Nasıl Kullanılır?
AirFiber 60 XR, bir çift (iki adet) ünite olarak kurulur; biri ana (Master/AP), diğeri istasyon (Station) olarak işlev görür. Her iki cihazın da birbirini kesinlikle engelsiz bir şekilde görmesi (Line-of-Sight – LoS) performansı için hayati öneme sahiptir. 60 GHz frekanslarının doğası gereği, sinyalin yansıma veya kırılma yeteneği düşüktür ve en küçük bir engel bile bağlantıyı etkileyebilir.
Sistemin yönetimi, Ubiquiti’nin gelişmiş airOS F web arayüzü veya UNMS (Ubiquiti Network Management System) yazılımı üzerinden yapılır. Entegre Bluetooth sayesinde UISP Mobile uygulaması üzerinden akıllı telefonlarla hızlı kurulum, yapılandırma ve hassas hizalama yapılabilir. Bu arayüzden 60 GHz ve 5 GHz yedekleme frekansları, kanal genişlikleri (2160 MHz veya 1080 MHz), TX gücü ve diğer bağlantı parametreleri kolayca yapılandırılır. GPS Senkronizasyonu özelliği, aynı kulede birden fazla AirFiber 60 XR veya diğer uyumlu cihazın birbirini etkilemeden çalışmasını sağlayarak spektral verimliliği artırır.
Avantajları Nelerdir?
AirFiber 60 XR’ın sunduğu başlıca avantajlar şunlardır:
- 🚀 Aşırı Uzun Menzil: 60 GHz bandında 15+ km gibi inanılmaz mesafelere ulaşarak bu banttaki menzil kısıtlamalarını ortadan kaldırır.
- ⚡ Çoklu Gigabit Hızlar: 2.5+ Gbps gibi yüksek throughput kapasitesi sunarak taşıyıcı sınıfı performans sağlar.
- 🛡️ Entegre 5 GHz Yedekleme Radyosu: Şiddetli yağmur, kar veya sis gibi hava koşulları nedeniyle 60 GHz bağlantısının zayıflaması durumunda, bağlantının otomatik olarak 5 GHz yedekleme radyosuna geçmesini sağlayarak kesintisiz hizmet (failover) sunar. Bu, 60 GHz bandının en büyük zayıflığına karşı kritik bir çözümdür.
- 📉 Ultra Düşük Gecikme (Latency): Milisaniyeler düzeyinde gecikme süreleri, en kritik gerçek zamanlı uygulamalar (VoIP, video konferans, uzaktan kontrol) için idealdir.
- 💪 Düşük Parazit Riski: 60 GHz spektrumu, 2.4 GHz ve 5 GHz bantlarına göre çok daha az kalabalıktır, bu da daha temiz bir RF ortamı ve daha kararlı bağlantılar sağlar.
- 🛠️ Entegre Anten: Kompakt yapısı ve entegre anteni sayesinde hızlı ve nispeten kolay kurulum imkanı sunar.
- 🌐 10G SFP+ Portu: Yüksek hızlı fiber optik ağ altyapılarına doğrudan entegrasyonu kolaylaştırır, bu da onu yüksek kapasiteli backhaul için ideal kılar.
- 📡 GPS Senkronizasyonu: Aynı lokasyonda birden fazla cihazın frekanslarını senkronize ederek paraziti azaltır ve spektral verimliliği artırır.
- 📱 Bluetooth ile Kolay Yönetim: UISP Mobile uygulaması üzerinden akıllı telefonlarla hızlı kurulum, yapılandırma ve hassas hizalama imkanı sunar.
Dezavantajları Nelerdir?
AirFiber 60 XR’ın bazı önemli kısıtlamaları ve dikkat edilmesi gereken yönleri vardır:
- 🔭 Mutlak Görüş Hattı (LoS) Gereksinimi: Cihazın tam performansla çalışabilmesi için aralarında kesinlikle engelsiz bir görüş hattı olması şarttır. Yüksek kazançlı olmasına rağmen, en küçük bir ağaç dalı veya bina bile performansı ciddi şekilde düşürebilir.
- 💰 Yüksek Başlangıç Maliyeti: Türkiye’deki güncel piyasa fiyatları (Haziran 2025 itibarıyla), tek bir Ubiquiti AirFiber 60 XR ünitesi için 899,00 € (KDV dahil 1.078,80 €) gibi bir fiyattan başlamaktadır. Bir link kurmak için iki üniteye ihtiyaç duyulduğu düşünüldüğünde, toplam başlangıç maliyeti oldukça yüksek olabilir. Bu maliyet, sadece cihazı değil, aynı zamanda montaj, kablolama ve profesyonel kurulumu da içerir.
- Kurulum ve Hizalama Hassasiyeti: Cihazın fiziksel boyutları (montajıyla 13 kg) ve 60 GHz bandının hassas hizalama gereksinimi, kurulumu profesyonel ekipman ve deneyim gerektiren bir iş haline getirir. Yanlış hizalama, menzil ve kapasite performansını ciddi şekilde etkiler.
- Hava Koşullarına Duyarlılık (60 GHz kısmı): Entegre 5 GHz yedekleme radyosu önemli bir avantaj olsa da, 60 GHz linkin kendisi yoğun yağmur, kar veya sis gibi kötü hava koşullarında sinyal zayıflamasına (Rain Fade) maruz kalır. Bu durum, özellikle çok uzun mesafelerde 60 GHz performansının düşmesine neden olabilir.
Nasıl Kurulur? Adım Adım Kurulum Rehberi
Ubiquiti AirFiber 60 XR’ın kurulumu, yüksek performans ve kararlılık sağlamak için titiz bir planlama ve son derece hassas hizalama gerektiren profesyonel bir süreçtir: