Ne İşe Yarar / Temel Amaç

 

Obsidian, düz metin Markdown dosyalarını kullanan, güçlü bir not alma ve bilgi yönetimi uygulamasıdır. Temel amacı, notları geleneksel klasör hiyerarşisi yerine, iki yönlü bağlantılar (bi-directional linking) aracılığıyla birbirine bağlayarak kullanıcının “İkinci Beynini” veya “Bilgi Ağını” oluşturmasını sağlamaktır.

Bu sistem, bilgileri sadece depolamak yerine, notlar arasındaki ilişkileri görselleştiren Grafik Görünümü (Graph View) ile yeni fikirlerin ve içgörülerin ortaya çıkmasına yardımcı olur.

2025 Odak Noktası: Obsidian’ın resmi yol haritası (uygulamanın çekirdeği) genellikle stabilite ve temel özelliklere odaklanırken, 2025’teki büyük yenilikler topluluk eklentileri ve yerel Yapay Zeka (AI) entegrasyonu etrafında şekillenmiştir. Kullanıcılar artık Text Generator ve Smart Connections gibi eklentilerle notlarını yerel LLM sunucularına bağlayarak özetler oluşturabilmekte ve notları arasında akıllı aramalar yapabilmektedir.

 

Avantajları (Neden Tercih Edilmeli?)

 

✅ Veri Egemenliği ve Gizlilik: Notlar yerel olarak, kullanıcının cihazındaki bir klasörde (Vault/Kasa) düz Markdown dosyaları olarak saklanır. Bu, verilerin tamamen kullanıcı kontrolünde olduğu anlamına gelir.

✅ Bağlantı ve İlişki Gücü: Geri Bağlantılar (Backlinks) ve Grafik Görünümü sayesinde notlar arasındaki ilişkiler netleşir. Bu, Zettelkasten gibi akademik yöntemleri uygulamak için idealdir.

✅ Markdown Temelli: Endüstri standardı olan Markdown formatını kullanır. Bu, notların gelecekte de erişilebilir ve taşınabilir olmasını garanti eder (Platform kilitlenmesi riski yoktur).

✅ Yüksek Özelleştirilebilirlik: Topluluk tarafından geliştirilen yüzlerce eklenti, tema ve CSS parçacığı ile arayüz ve işlevsellik, not almadan Kanban panosuna kadar tamamen kişiselleştirilebilir.

✅ Hız ve Performans: Yerel çalıştığı için bulut tabanlı rakiplerine (Notion gibi) kıyasla çok hızlı ve akıcı bir deneyim sunar.

 

Dezavantajları (Olası Engeller ve Eksik Yönler)

 

❌ Senkronizasyon Ücreti: Farklı cihazlar arasında senkronizasyon (mobil ve masaüstü) için ya resmi ücretli Obsidian Sync hizmeti kullanılmalı ya da Dropbox/iCloud gibi üçüncü taraf, bazen daha karmaşık çözümlere ihtiyaç duyulur.

❌ Öğrenme Eğrisi: Çekirdek uygulama basit olsa da, uygulamanın tüm gücünden (özellikle gelişmiş eklentiler ve DataView gibi özellikler) yararlanmak, yeni kullanıcılar için biraz teknik bilgi ve zaman gerektirir.

❌ Zayıf Gerçek Zamanlı İşbirliği: Birincil odak noktası kişisel bilgi yönetimi olduğundan, Notion veya Google Docs gibi platformlardaki gibi sorunsuz, gerçek zamanlı çok kullanıcılı ekip işbirliği için tasarlanmamıştır.

❌ Yerleşik Yapay Zeka Yok: Yapay zeka özellikleri (2025 itibarıyla) çoğunlukla topluluk eklentileri aracılığıyla sağlanır, yerleşik, merkezi bir Gemini/Copilot benzeri özellik değildir.

 

Alternatifleri

 

  1. Notion: Hepsi bir arada çalışma alanı ve veritabanı odaklı rakip.
  2. Evernote: Klasik not defteri ve etiketleme odaklı, basit ve sezgisel not alma aracı.
  3. Joplin: Açık kaynaklı, Markdown tabanlı ve şifreleme odaklı bir alternatif.
  4. Roam Research / Logseq: Aynı “Grafik Görünümü” ve bağlantı mantığını kullanan, ancak farklı arayüz felsefelerine sahip rakipler.

 

Alternatifleri İle Arasındaki Temel Farklar

 

Özellik Obsidian Notion Evernote
Veri Depolama Yerel Düz Metin (Markdown). Bulut Tabanlı (Blok Yapısı). Bulut Tabanlı (Tescilli Format).
Temel Felsefe Bağlantı ve İlişki Kurma. (Fikirler arası ağ). Yapılandırma ve Organizasyon. (Veritabanları, görevler). Basit Yakalama ve Arşivleme. (Not defterleri).
Geleceğe Dayanıklılık Çok Yüksek. (Markdown formatı nedeniyle). Platformun varlığına bağımlı. Platformun varlığına bağımlı.
Kişiselleştirme Sınırsız (Eklentiler ve CSS). Yüksek (Şablonlar ve Bloklar). Düşük (Sınırlı Tema/Düzen).
En İdeal Kullanıcı Akademisyenler, yazarlar, yazılımcılar, PKM meraklıları. Takımlar, proje yöneticileri, hepsi bir arada araç arayanlar. Hızlı not alan ve arşivleyen bireyler.

Obsidian, verisinin kontrolünü elinde tutmak, notları arasında derin ilişkiler kurmak ve uygulamayı kendi ihtiyacına göre şekillendirmek isteyen, biraz daha teknik kullanıcılara hitap eder. Notion ise basit kullanımla güçlü bir organizasyon yapısı kurmak isteyenler için daha uygundur.

 

Programı Üreten Firma Hakkında Bilgiler

 

  • Firma Adı: Obsidian (Notion Labs, Inc. ile karıştırılmamalıdır. Ayrıca, ismini “Obsidian Entertainment” adlı oyun şirketinden de ayrı tutmak gerekir).
  • Geliştiriciler: Shida Lu ve Licat.
  • Kuruluş: 2020.
  • İş Modeli: Uygulamanın temel masaüstü kullanımı bireysel kullanıcılar için ücretsizdir. Gelir modelleri Obsidian Sync (senkronizasyon), Obsidian Publish (notları web’de yayınlama) ve Kurumsal Lisanslar üzerindendir.
  • Felsefe: “Sizin notlarınız, sizin kontrolünüz.” prensibini benimser. Bu felsefe, topluluk odaklı gelişimi ve platforma kilitlenmeyi önlemesini sağlar.Obsidian (2025)

Kategori:

GenelBilgisayar